2016-11-27
2016-11-25
Концерт вылӧ!
Вӧльгым да ӧшым тӧлысьяс зэв озырӧсь быдсяма мероприяттьӧяснас. Регыд на помассис том гижысьяслӧн семинар, а талун нин серам петкӧдлісны Квн-щикъяс.
Мам лунӧ (вӧльгым 27-ӧд лунӧ) 12:00 музейын ворсӧмъяс лоӧны, а ӧшым тӧлысь 1-ӧд лунӧ 18:00 ӧтвылысь "Шоныд рыт" вылӧ мӧдӧдчам. Мӧд луннас, ӧшым 2-ӧд лунӧ 16:00 Ольга Баженовалысь выль небӧгсӧ кыпыда тӧдмӧдӧм лоӧ.
А со нин и миян Кулӧмдінса ӧтиласа йӧзлӧн котыр дасьтӧма гаж. Ӧшым 3-ӧд лунӧ 15:00 лоӧ выль во водзвывса концерт!
Гаж бӧрся гаж! Быдлаӧ колӧ удитны ветлыны, сідз ӧд, коми войтыр?
Мам лунӧ (вӧльгым 27-ӧд лунӧ) 12:00 музейын ворсӧмъяс лоӧны, а ӧшым тӧлысь 1-ӧд лунӧ 18:00 ӧтвылысь "Шоныд рыт" вылӧ мӧдӧдчам. Мӧд луннас, ӧшым 2-ӧд лунӧ 16:00 Ольга Баженовалысь выль небӧгсӧ кыпыда тӧдмӧдӧм лоӧ.
А со нин и миян Кулӧмдінса ӧтиласа йӧзлӧн котыр дасьтӧма гаж. Ӧшым 3-ӧд лунӧ 15:00 лоӧ выль во водзвывса концерт!
Гаж бӧрся гаж! Быдлаӧ колӧ удитны ветлыны, сідз ӧд, коми войтыр?
2016-11-23
Дасӧд во нин...
Лосьӧма тай карсаӧн,
Ола аслам царствоын.
Дасӧд во нин Сыктывкарын ола.
Коми кындзи лэдзла и роч кыв.
Гежӧдика чужан сиктӧ вола.
Тшапитчышта, быттьӧ карса ныв.
Век жӧ менӧ кыскӧ чужан гортӧ,
Век жӧ тані кокни, тані бур.
Тані менам паськалісны бордъяс,
Тані бать-мам югзьӧдісны юр.
Ола аслам царствоын.
Дасӧд во нин Сыктывкарын ола.
Коми кындзи лэдзла и роч кыв.
Гежӧдика чужан сиктӧ вола.
Тшапитчышта, быттьӧ карса ныв.
Век жӧ менӧ кыскӧ чужан гортӧ,
Век жӧ тані кокни, тані бур.
Тані менам паськалісны бордъяс,
Тані бать-мам югзьӧдісны юр.
Дасӧд во нин Сыктывкарын ола,
Рочӧн сӧмын кывбуръяс ог тэч!
Чужан сиктлы, чайта, век жӧ кола.
2016-11-20
2016-11-19
Дзоньвидзалунлы воча!
Талун ми нывъёрткӧд бара на воим спортзалӧ. Мед тшӧкыдджыка ветлӧдлыны, ньӧбим абонемент. Талунъя тренируйтчӧмыс миян "вына" (силӧвӧй). Тайӧ упражненньӧясыс лоӧны подулаясӧн. На отсӧгӧн "быдтам" яй. Эм нӧшта кардио тренируйтчӧм, ыджыд ӧда-вына тренируйтчӧм, но та йылысь мӧдысь гижа. Водзынсӧ гарыштлі нин лы-сьӧм песӧм йылысь ("Аттьӧ тяпилы") да воис корӧм, тӧдмӧдышт пӧ упражненньӧяснас, кыдзиджык пӧ колӧ вӧчнысӧ.
Медводдза упражненньӧ — "приседанньӧ" (штангаӧн лажмӧдчӧм).
Медтӧдчанаыс тані колананогӧн вӧчӧм. Мышкуыд веськыд. Лажмӧдчам, пидзӧсыд мед оз пет кокчуньсьыд ылӧджык. Чеччам кокбӧрлясяньыд, быттьӧ тіянӧс кыскӧны юр йывсяньыд. Вӧчам 10-15-ысь.
Мӧд упражненньӧ —"выпады" (воськовтӧмӧн лажмӧдчӧм).
Тайӧ упражненньӧсӧ 3 нога позьӧ вӧчны: водзӧ воськовтӧмӧн, бӧрӧ воськовтӧмӧн и ветлӧдлӧмӧн восьлавны водзӧ.
Водзӧ воськовтӧмӧн: вӧчам ыджыд воськов водзӧ, код дырйи кыкнан кокыд лэччӧ горулӧ веськыд пельӧс улын, йӧткыштчам кокбӧрляӧн. Кокъяснымӧс вежлалам. Кыпӧдчигӧн ортсысянь лолыштам.
Быд кок вылӧ вӧчам 15-ысь.
Бӧрӧ воськовтӧмӧн: позьӧ вӧчны Смит машинаӧн (тадзи шусьӧ тренажёр). Кокъяснымӧс пуктам машинасьыс неуна водзӧджык. Сэсся медводз ӧти коксӧ нуам бӧрӧ и ньӧжйӧникӧн лэччам. Кыкнан кокыс долженӧсь лоны веськыд пельӧс улын. Йӧткыштчам кокчуньясӧн. Сідз жӧ кыпӧдчигӧн ортсысянь лолыштам. Быд кок вылӧ вӧчам 15-ысь.
Ветлӧдлӧмӧн восьлавны водзӧ: вӧчсьӧ сідз жӧ, кыдзи и водзӧ воськовтӧмӧн, сӧмын оз сувтны, а водзӧ мӧд кокнас воськовтны колӧ.
Коймӧд упражненньӧ —Кокъясӧн штанга лэптӧм.
Вӧчсьӧ торъя тренажёр вылын. Водны, кокпыдӧсъястӧ пуктыны пӧдӧшва вылӧ и кыпӧдны сійӧс буретш кокбӧрляясӧн. Пидзӧсъясыд мед вӧліны неуна кусыняӧсь, мед сьӧкталуныс эз вудж на вылӧ, а колис яйчигъяс вылад.
"Вына" упражненньӧяс вӧчӧм бӧрын кардио вӧчны оз ков. Но ті кӧ кӧсъянныд вӧсньӧдчыны, быд "вына" тренируйтчӧм колӧ "полируйтны" 20-25 минутся кардиоӧн. Ӧд шуласны, мый медколанаыс дыр кутчысяна вермӧмын —тайӧ "вына" тренируйтчӧм да тыр-бур сёян.
Медводдза упражненньӧ — "приседанньӧ" (штангаӧн лажмӧдчӧм).
Медтӧдчанаыс тані колананогӧн вӧчӧм. Мышкуыд веськыд. Лажмӧдчам, пидзӧсыд мед оз пет кокчуньсьыд ылӧджык. Чеччам кокбӧрлясяньыд, быттьӧ тіянӧс кыскӧны юр йывсяньыд. Вӧчам 10-15-ысь.
Мӧд упражненньӧ —"выпады" (воськовтӧмӧн лажмӧдчӧм).
Тайӧ упражненньӧсӧ 3 нога позьӧ вӧчны: водзӧ воськовтӧмӧн, бӧрӧ воськовтӧмӧн и ветлӧдлӧмӧн восьлавны водзӧ.
Быд кок вылӧ вӧчам 15-ысь.
Бӧрӧ воськовтӧмӧн: позьӧ вӧчны Смит машинаӧн (тадзи шусьӧ тренажёр). Кокъяснымӧс пуктам машинасьыс неуна водзӧджык. Сэсся медводз ӧти коксӧ нуам бӧрӧ и ньӧжйӧникӧн лэччам. Кыкнан кокыс долженӧсь лоны веськыд пельӧс улын. Йӧткыштчам кокчуньясӧн. Сідз жӧ кыпӧдчигӧн ортсысянь лолыштам. Быд кок вылӧ вӧчам 15-ысь.
Коймӧд упражненньӧ —Кокъясӧн штанга лэптӧм.
Вӧчсьӧ торъя тренажёр вылын. Водны, кокпыдӧсъястӧ пуктыны пӧдӧшва вылӧ и кыпӧдны сійӧс буретш кокбӧрляясӧн. Пидзӧсъясыд мед вӧліны неуна кусыняӧсь, мед сьӧкталуныс эз вудж на вылӧ, а колис яйчигъяс вылад.
"Вына" упражненньӧяс вӧчӧм бӧрын кардио вӧчны оз ков. Но ті кӧ кӧсъянныд вӧсньӧдчыны, быд "вына" тренируйтчӧм колӧ "полируйтны" 20-25 минутся кардиоӧн. Ӧд шуласны, мый медколанаыс дыр кутчысяна вермӧмын —тайӧ "вына" тренируйтчӧм да тыр-бур сёян.
2016-11-13
Ме ӧзта сись
Ме ӧзта сись, мед вошйӧдыштны мамӧс.
Ӧд буретш талун тырис дасӧд во.
И пызан вылын руалысь пӧсь тшайыс
Мем казьтыштас, кыдз мамукӧй эз ло...
...И тӧд вылӧ мем усьӧ сиктӧ волӧм,
И шоныд пывсян, варов дженьыд вой.
А колльӧдчигӧн чужліс мустӧм полӧм,
Мый медбӧръяысь кутла мамлысь сой.
...И со нин Сёрд ты бокӧ мунам гусьӧн,
Мед муса мортлы шуны бӧръя кыв.
А лымйыс ньӧжйӧ бергалігтыр усьӧ,
Но сӧмын мамук чужӧмын оз сыв...
Ме ӧзта сись... и сёрнитышта сыкӧд,
Мед кокнялыштас шӧйӧвошӧм лов.
Ӧд сэки бырис медся ыджыд пыкӧд,
Ӧд сэки вошис медся донатор.
Ӧд буретш талун тырис дасӧд во.
И пызан вылын руалысь пӧсь тшайыс
Мем казьтыштас, кыдз мамукӧй эз ло...
...И тӧд вылӧ мем усьӧ сиктӧ волӧм,
И шоныд пывсян, варов дженьыд вой.
А колльӧдчигӧн чужліс мустӧм полӧм,
Мый медбӧръяысь кутла мамлысь сой.
...И со нин Сёрд ты бокӧ мунам гусьӧн,
Мед муса мортлы шуны бӧръя кыв.
А лымйыс ньӧжйӧ бергалігтыр усьӧ,
Но сӧмын мамук чужӧмын оз сыв...
Ме ӧзта сись... и сёрнитышта сыкӧд,
Мед кокнялыштас шӧйӧвошӧм лов.
Ӧд сэки бырис медся ыджыд пыкӧд,
Ӧд сэки вошис медся донатор.
2016-11-12
Театрын...
Талун немвиччысьтӧг веськавлі Коми Республикаса вужвойтырлӧн шылада-драмаа театрӧ зэв интереснӧй фестиваль вылӧ. Вӧлӧмкӧ чукӧртчӧмаӧсь Прилузскӧй ӧтиласа йӧзлӧн котыр. Залас тырыс йӧз вӧлі!
Медводз видзӧдім му пуксьӧм йылысь петкӧдчӧм. Зэв мичаа да кужӧмӧн йӧктісны том йӧз да школаын велӧдчысьяс. Кост дырйисӧ фойеас сьыліс хор.
Сідз жӧ вузасисны пӧжасӧн, ас киӧн вӧчӧмторъясӧн.
А сы бӧрын петкӧдлісны серамбана спектакль.
Ме виччыси комиӧн ворсӧм, но спектакльыс вӧлі роч кыв вылын. Став залыс серавліс. Рытыс коли кокниа да гажаа. Ворсысьяслы козьналісны дзоридзьяс да грамотаяс.
Медводз видзӧдім му пуксьӧм йылысь петкӧдчӧм. Зэв мичаа да кужӧмӧн йӧктісны том йӧз да школаын велӧдчысьяс. Кост дырйисӧ фойеас сьыліс хор.
Сідз жӧ вузасисны пӧжасӧн, ас киӧн вӧчӧмторъясӧн.
А сы бӧрын петкӧдлісны серамбана спектакль.
Ме виччыси комиӧн ворсӧм, но спектакльыс вӧлі роч кыв вылын. Став залыс серавліс. Рытыс коли кокниа да гажаа. Ворсысьяслы козьналісны дзоридзьяс да грамотаяс.
2016-11-11
Том гижысьяслӧн семинар
Со и помассис талун том гижысьяслӧн семинар. Уджалім 3 лун чӧж.
Медводдза луннас аддзысьлӧмыс вӧлі Куратов нима музейын. Ми сэні сёрнитім Вавилинлӧн олантуй йылысь, лыддялім да видлалім сылысь кывбуръяссӧ. Сэсся ставӧн тӧдмасялім ӧта-мӧднымкӧд, юим тшай. Зэв нимкодь вӧлі меным нёльӧдысь веськавны татшӧм семинар вылас.
Мӧд луннас ми медводз кывзім кывбурлысь рифма да ритм йылысь лекция, кодӧс нуӧдіс Алёна Власовна. Сэтшӧм кокни кывйӧн сійӧ восьтіс миянлы тайӧ темасӧ, вайӧдаліс стӧч примеръяс важ да ӧнія гижысьяслысь.
Сэсся юксим кык котыр вылӧ. Ӧти котырыс уджаліс поэзия юкӧнын, мӧдыс видлаліс проза. Ме удитлі пыравны кыкнанладорас.
Проза юкӧнын миян веськӧдлысьясӧн вӧліны Алексей Вячеславович Попов да Елена Васильевна Козлова. Найӧ туйдісны миянлы, кыдзи висьт гижигӧн колананогӧн вӧдитчыны кывйӧн, мед лыддьысьысьяслы вӧлі интереснӧ. Асланыс олӧмсьыныс серамбана вӧвлӧмторъяс висьтавлігӧн зэв гажаа колис луныс, дыр кежлӧ пуксис вежӧрӧ.
Поэзия юкӧнын миянкӧд уджалісны Алёна Власовна Ельцова да Елена Евгеньевна Афанасьева. Кывбуръяс видлалӧм бӧрын найӧ индалісны кутшӧм рифмаясысь мынтӧдчыны, кутшӧм кывъяс да образъяс дышӧдӧмаӧсь нин да бурджык наӧн не вӧдитчыны, а корсьны ассьыд выль "свежӧй" образ да рифма. Кывбур гижигӧн колӧ мыйӧнкӧ шензьӧдны лыддьысьысьӧс, гижны сідз, кыдзи некод на некор эз гижлы!
Коймӧд луннас ми "тӧвзим" Льӧмъюӧ. Гижысьяслӧн керка вочааліс миянӧс бура. Сэні ми водзӧ уджалім.
Нӧшта миян дорӧ волісны гӧстьяс. "Арт" журналӧн веськӧдлысь Нина Новикова тӧдмӧдіс журналлӧн олӧмӧн, мый водзӧ думайтӧны вӧчны журнал сӧвмӧдӧм могысь, казьтыштіс и "АРТпиян" конкурс йылысь, коді помассяс нин вӧльгым 30-ӧд лунӧ. Мӧд гӧсьт-"Войвыв кодзув" журналса главнӧй редактор Алексей Полугрудов. Сійӧ сідз жӧ висьтавліс журналын удж йылысь, корис миянлысь выль гижӧдъяс. А ми кӧсйысим ёртасьны накӧд водзӧ!
Семинар помассис чӧскыд пызан сайын пукалӧмӧн да ӧта-мӧдлы пӧсь кывъяс шуалӧмӧн!
Ме нӧшта ӧтчыдысь кӧсъя шуны ыджыд аттьӧ семинар котыртысьяслы да сійӧс нуӧдысьяслы! Тайӧ семинарыс унатор сетіс, унатор лои гӧгӧрвоана. Эска, мӧдысь корласны на менӧ сэтчӧ, кӧть эськӧ арлыд серти кӧ, ог нин веськав.
(Льӧмъюын гижысьяслӧн портретъяс дорын да чӧскыд пызан сайын.)
2016-11-08
Юрси рӧм
Талун ме кӧсъя сёрнитыштны юрси йылысь. Ӧні нывъясыд быдсяма ногыс мичмӧдӧны ассьыныс юрсинысӧ: мелируйтӧны, колорируйтӧны. Ставыс тайӧ оз сӧмын мичмӧд найӧс да вӧч моднӧйӧн, но и тшыкӧдӧ юрситӧ. Ас кадӧ ме тшӧтш шедлі тайӧ налькъяс.
Школаын на велӧдчигӧн менам вӧлі мечта—мед вӧлі кузь юрси! Сиктса клубӧ тшӧкыда ветлывлам вӧлі индийскӧй кино видзӧдны да ме пыр вӧлі любуйтча индиянкаяслӧн юрсинаныс: сьӧд, сук да кузь.
Сэсся ме босьтчи быдтыны юрсиӧс! Быд вежон пывсянын вӧчала вӧлі маскаяс. Со ӧти на пиысь:
Ыджыд пань тыр кос петшӧр да катшасин пуктыны стӧканӧ и кисьтны сэтчӧ пузьӧдӧм ва. (Петшӧрсӧ да катшасинсӧ косьта вӧлі гожӧмнас ачым). Сулӧдны 1 час. Сэсся сӧдзӧдны. Мыськыны юртӧ шампуньӧн, пожъявны. И кисьтавны стӧканысь "сулӧдӧмторсӧ"юрсиад, видзыштны 10 минут и нӧшта пожйыштны.
Менам Ен сыкӧд быдмыліс мича кузь юрси! Ӧтлаын велӧдчысь нывъяс юасьӧны вӧлі, кысь пӧ татшӧм лӧсталан шӧвк кодь юрсиыс тэнад?
Но олӧмыд мунӧ и кадыс вежсьӧ. Ӧти пӧлӧсыс дышӧдӧ и окота вежны мыйкӧ. И менам заводитчис "юрси тшыкӧдӧм": медводз гӧрдӧн, сэсся са сьӧдӧн, сэсся и еджыдӧн... А сьӧдсьыд еджыдтӧ ок и сьӧкыд вӧчны! Но мый он вӧч мичлун вӧсна. Ӧд зонъясыдлы блондинкаяс сьӧлӧм выланыс воӧны. (Тадзи ме мӧвпалі сэки). Ӧтикысь да мӧдысь краситӧм бӧрын и киссьыны кутіс юрсиӧй и ковмис вундыны. Но краситӧмысь эг дугӧдчы, век ӧтарӧ едждӧдчи...
2014-ӧд воын, "Ас му вылын" передача снимайтігӧн, пыдди пуктана Галина Ладанова юаліс менсьым: "А юрситӧ краситӧм бӧрын вежсис-ӧ тэнад олӧмыд?" Ме эг куж вочавидзнысӧ. Ӧні на пыр мӧвпала тайӧ юалӧм вылас. Весиг кывбур чужис.
Школаын на велӧдчигӧн менам вӧлі мечта—мед вӧлі кузь юрси! Сиктса клубӧ тшӧкыда ветлывлам вӧлі индийскӧй кино видзӧдны да ме пыр вӧлі любуйтча индиянкаяслӧн юрсинаныс: сьӧд, сук да кузь.
Сэсся ме босьтчи быдтыны юрсиӧс! Быд вежон пывсянын вӧчала вӧлі маскаяс. Со ӧти на пиысь:
Ыджыд пань тыр кос петшӧр да катшасин пуктыны стӧканӧ и кисьтны сэтчӧ пузьӧдӧм ва. (Петшӧрсӧ да катшасинсӧ косьта вӧлі гожӧмнас ачым). Сулӧдны 1 час. Сэсся сӧдзӧдны. Мыськыны юртӧ шампуньӧн, пожъявны. И кисьтавны стӧканысь "сулӧдӧмторсӧ"юрсиад, видзыштны 10 минут и нӧшта пожйыштны.
Менам Ен сыкӧд быдмыліс мича кузь юрси! Ӧтлаын велӧдчысь нывъяс юасьӧны вӧлі, кысь пӧ татшӧм лӧсталан шӧвк кодь юрсиыс тэнад?
Но олӧмыд мунӧ и кадыс вежсьӧ. Ӧти пӧлӧсыс дышӧдӧ и окота вежны мыйкӧ. И менам заводитчис "юрси тшыкӧдӧм": медводз гӧрдӧн, сэсся са сьӧдӧн, сэсся и еджыдӧн... А сьӧдсьыд еджыдтӧ ок и сьӧкыд вӧчны! Но мый он вӧч мичлун вӧсна. Ӧд зонъясыдлы блондинкаяс сьӧлӧм выланыс воӧны. (Тадзи ме мӧвпалі сэки). Ӧтикысь да мӧдысь краситӧм бӧрын и киссьыны кутіс юрсиӧй и ковмис вундыны. Но краситӧмысь эг дугӧдчы, век ӧтарӧ едждӧдчи...
2014-ӧд воын, "Ас му вылын" передача снимайтігӧн, пыдди пуктана Галина Ладанова юаліс менсьым: "А юрситӧ краситӧм бӧрын вежсис-ӧ тэнад олӧмыд?" Ме эг куж вочавидзнысӧ. Ӧні на пыр мӧвпала тайӧ юалӧм вылас. Весиг кывбур чужис.
Эг этша зонмӧс кузь
юрсиӧн ылӧд,
Эг этша зонлысь кольмӧдлывлі юр.
Но сідзи эг и шогмы гӧтыр вылӧ,
И паспорт тыртысь сідз жӧ эз на сюр.
И медым выль пӧв кыны ассьым шудӧс,
Ме вунді юрси, едждӧді, эг дуд.
Но кӧть тэ едждӧд юрси, кӧть тэ рудӧд,
Оз рӧмъяс сайын дзебсясь мортлӧн шуд.
...А ӧні ме юрсиӧс бара нин быдта! Ӧд век жӧ аслад Енмӧн сетӧм юрсиыд медся на мича!
Эг этша зонлысь кольмӧдлывлі юр.
Но сідзи эг и шогмы гӧтыр вылӧ,
И паспорт тыртысь сідз жӧ эз на сюр.
И медым выль пӧв кыны ассьым шудӧс,
Ме вунді юрси, едждӧді, эг дуд.
Но кӧть тэ едждӧд юрси, кӧть тэ рудӧд,
Оз рӧмъяс сайын дзебсясь мортлӧн шуд.
...А ӧні ме юрсиӧс бара нин быдта! Ӧд век жӧ аслад Енмӧн сетӧм юрсиыд медся на мича!
2016-11-07
"Вошӧм кывбур"-лӧн 2 юкӧн
Менам кывбур лӧня-лӧня узис,
Менам кывбур шойччис бура дыр.
Менам кывбур "вошӧмаӧн" шусис.
Мӧдлӧн йӧрӧ сюйліс ассьыс ныр.
Воясӧн ӧд виччыси ме сійӧс,
Дасьтылі блокнотъяс тетрадь сор.
Сӧмын ӧні кывбур кутліс киӧс.
Тетрадь листӧс вежис газет тор.
Садьмис, садьмис, восьтіс кыкнан синсӧ.
Ышловзис да бордъясис на бӧр.
Медбӧрын жӧ аддзис ассьыс инсӧ,
Сьӧлӧмӧ кор мӧвпыс эз нин тӧр.
2016-11-06
Кыдзи ми коллялім шойччан лун
Лун джынсӧ гортын пӧжсьӧм бӧрын окота лоис петавлыны ывла вылӧ. Петім да кутім думайтны, кытчӧ ветлыны. Неуна качайтчыштім качель вылын да ыркыд лои. Ывлаын лымйыс тӧлын мында нин усьӧма. Регыд нин позяс даддьӧн исласьны. Да и арся паськӧм новлан кадыс вӧлӧмкӧ тшӧтш жӧ помассьӧма. Колӧ ӧдйӧджык ньӧбны тӧвся кӧм-пась! Сы могысь и мӧдӧдчим "Июнь" вузасянінӧ (матысьджыксӧ быттьӧ оз сюр).
Бура веськавсьӧма миян. "Окей" вузасян юкӧнын талун вӧлӧмкӧ гажа. Став челядьыслы сеталӧны бедь йылын пӧльтӧм гадьяс, чӧсмӧдлӧны озъя да рыська пирӧгӧн да кексъясӧн.
А сідз жӧ чужӧм выланыс серпасалӧны быдсяма каньяссӧ да дзоридзьяссӧ. Чӧскыд пирӧг видлӧм бӧрын да гадь босьтӧм бӧрын, мӧдӧдчим водзӧ. Серпасасьӧм виччысьны эг нин кутӧй, миянтӧг нин уна вӧлі кӧсйысьыс.
Вузасянінысь юр кышӧд да кӧмкот ньӧбӧм бӧрын, мӧдӧдчим гортлань. Ӧні нин ми дасьӧсь тӧв кежлӧ. Юр да кок миян оз нин кынмы.
Бура веськавсьӧма миян. "Окей" вузасян юкӧнын талун вӧлӧмкӧ гажа. Став челядьыслы сеталӧны бедь йылын пӧльтӧм гадьяс, чӧсмӧдлӧны озъя да рыська пирӧгӧн да кексъясӧн.
А сідз жӧ чужӧм выланыс серпасалӧны быдсяма каньяссӧ да дзоридзьяссӧ. Чӧскыд пирӧг видлӧм бӧрын да гадь босьтӧм бӧрын, мӧдӧдчим водзӧ. Серпасасьӧм виччысьны эг нин кутӧй, миянтӧг нин уна вӧлі кӧсйысьыс.
Вузасянінысь юр кышӧд да кӧмкот ньӧбӧм бӧрын, мӧдӧдчим гортлань. Ӧні нин ми дасьӧсь тӧв кежлӧ. Юр да кок миян оз нин кынмы.
2016-11-05
Пӧдтӧм муслун
Комын арӧс…Кымын во нин Кира пасйӧ ассьыс нимлунсӧ ӧткӧн.
Кытчӧкӧ мунны, йӧзӧ петны сылы абу
окота. Ачыс некодӧс жӧ оз чукӧстлы ни.
...Нывъяс вӧліны ӧти сиктысьӧсь. Школа помалӧм бӧрын мунісны велӧдчыны Сыктывкарса университетӧ. Шуд вылӧ, найӧс овмӧдісны ӧтуволанінса ӧти жырйӧ. Студенталан кад, кыдзи и став том йӧзлӧн,—медся гажа да пӧсь кад. Юля сійӧ жӧ воас тӧдмасис карса зонкӧд да вуджис овны сы ордӧ. А Катяӧс да Кираӧс овмӧдісны мӧд жырйӧ. Налы соседъясӧн вӧліны кык ныв — Валя да Зина, а орчча жырйын олісны кык зон —Коля да Паша.
...Нывъяс вӧліны ӧти сиктысьӧсь. Школа помалӧм бӧрын мунісны велӧдчыны Сыктывкарса университетӧ. Шуд вылӧ, найӧс овмӧдісны ӧтуволанінса ӧти жырйӧ. Студенталан кад, кыдзи и став том йӧзлӧн,—медся гажа да пӧсь кад. Юля сійӧ жӧ воас тӧдмасис карса зонкӧд да вуджис овны сы ордӧ. А Катяӧс да Кираӧс овмӧдісны мӧд жырйӧ. Налы соседъясӧн вӧліны кык ныв — Валя да Зина, а орчча жырйын олісны кык зон —Коля да Паша.
Коляӧс ичӧтик туша да ёсиник вомдор вӧснаыс нывъяс шулісны «шырӧн».
Сійӧ пыр радейтіс шмонитны. А Паша вӧлі
кузь тушаа да кос. Сійӧ первойсӧ вӧлі зэв полысьӧн. Нывъяскӧд вочаасьлігӧн, зон
ниртчывліс стен бердӧ. Кира да Катя унаысь на гусьӧник серавлісны сы вылын,
нерыштлісны ас костаныс , кыдзи сійӧ ветлӧдлӧ.
Рытъясын кар кузя шӧйтны Кира эз радейтлы.
Сійӧс эз кыскыны шыа да йӧзаинъяс. Велӧдчанінысь локтӧм бӧрын окота вӧлі прӧстӧ
пукыштны жыръяс… шойччыштны. Мукӧддырйи кадсӧ коллялісны небӧгаинын, гижисны
конспектъяс. Но томлуныд томлун и эм. И
том йӧзлы колӧ ӧта-мӧдыскӧд варовитны, ёртасьны.
Ӧтуволанінад пыр
мыйкӧ да мыйкӧ кузя шыӧдчыссьӧ орчча жырйын олысь дінад. Нывъяс тшӧкыда пыравлісны
зонъяс дорӧ рытпукны. То блин пӧжыштасны
да пыртасны гӧститӧдны зонъясӧс, то деревняысь мӧдӧдӧм шаньгаясӧн окота лоӧ
чӧсмӧдлыштны найӧс. Шмонитны радейтысь зонъяслӧн анекдот висьталӧм бӧрын нывъяс
сераласны кынӧм висьмытӧдзныс.
Тані и чужис Кира сьӧлӧмын радейтчӧм. Ныв
первойсӧ эз гӧгӧрво та йылысь. Но мӧд сиктӧ практика вылӧ ветлігӧн сылы мыйкӧ
оз вӧлі тырмы, мыйкӧ майшӧдліс нывлысь сьӧлӧмсӧ. Велӧдчыны воӧм бӧрын да Пашаӧс
аддзӧм бӧрын гӧгӧрвоис , мый вӧлӧм оз тырмы.
Быттьӧ гӧгӧрбок югдіс и нывлы лои долыд да лӧсьыд. Да и зонъяс шуисны,
мый натӧг вӧлі гажтӧм.
Паша «быдмис»
Киралӧн син водзас. Сійӧ ачыс «вӧчис» асьсӧ: заводитіс сёрнитны нывъяскӧд,
волысьны накӧд.
Быд пӧрйӧ Паша чуймӧдліс сійӧс. Ныв шуас да и вунӧдас, а зон вӧчас. Кира ӧтчыд гарыштіс, мый некор на эз видлы кокос, а мӧд луннас нин жыр пасьтала ӧвтіс кокос дукӧн.
Мӧдысь отсыштіс Киралы вӧчны дипломнӧй удж. Ныв вештысис сылы сьӧмӧн,а рытнас нин зон пырис на дорӧ «Мачо» тортӧн.
Ӧти асылӧ мыссьыны петігӧн Кира син водзын лои шонді, кодӧс вӧлі серпасалӧма краскаясӧн да ӧшаліс ныв ӧдзӧслы паныда стенмын. Киралӧн петіс нюмыс и сійӧ пыр жӧ гӧгӧрвоис, кодлӧн тайӧ уджыс.
Быд пӧрйӧ Паша чуймӧдліс сійӧс. Ныв шуас да и вунӧдас, а зон вӧчас. Кира ӧтчыд гарыштіс, мый некор на эз видлы кокос, а мӧд луннас нин жыр пасьтала ӧвтіс кокос дукӧн.
Мӧдысь отсыштіс Киралы вӧчны дипломнӧй удж. Ныв вештысис сылы сьӧмӧн,а рытнас нин зон пырис на дорӧ «Мачо» тортӧн.
Ӧти асылӧ мыссьыны петігӧн Кира син водзын лои шонді, кодӧс вӧлі серпасалӧма краскаясӧн да ӧшаліс ныв ӧдзӧслы паныда стенмын. Киралӧн петіс нюмыс и сійӧ пыр жӧ гӧгӧрвоис, кодлӧн тайӧ уджыс.
Ӧти рытӧ Кира кольччис Пашакӧд кыкӧн. Жырйын сулаліс
чӧвлун. Эз сюрны кывъясыс ни ӧтикыслӧн, ни мӧдыслӧн. Медым торкны тайӧ нюжалысь
чӧвлунсӧ, а гашкӧ и водзджык нин дасьтылӧма, Паша точнитіс музыка. Мыла гӧлӧса зон, Пашалӧн ӧти
сиктсаыс, сьыліс: «Ме тэнӧ радейта, но тайӧс тэ он тӧд». Киралӧн вазисны
киясыс, чужӧмас ыльӧбтіс вирыс. Сылы окота вӧлі му пырыс мунны. Бур, мый ӧдзӧсӧ
тотшкӧдчисны…Тайӧ Коля локтӧма гуляйтанінысь. Кира звирк чеччыштіс улӧс вывсьыс да кӧсйис петны аслас оланінӧ. Сэки син бӧжнас сійӧ аддзывліс Колялысь зэв аслысног ёся видзӧдлӧмсӧ. Но Кира вӧлі тырӧма яндзимӧн да ӧдйӧджык вошыштіс.
…А кор ӧтлаын пос кузя лэччигӧн Кира кӧсйыліс
кутыштны Пашаӧс коскӧдыс, сійӧ вештіс нывлысь кисӧ. Та бӧрын ныв
асьсӧ зілис кутыштны, эз петкӧдлы ассьыс зон дорӧ кыскӧмсӧ. Но век
жӧ ставсӧ ас пиын кутны сылы вӧлі сьӧкыд.
Ӧтчыд Кира да Катя чаюйтісны орчча жырйын олысь Зина дорын.
Сыкӧд сідз жӧ бура волысьлісны. Киралы окота лои восьтыны сьӧлӧмсӧ Зиналы.
Ныв шуаліс Паша йылысь, кутшӧм сійӧ шань, вежӧра, тӧлка зон,
кыдзи сылӧн быд пӧрйӧ тіпкӧ сьӧлӧмыс и кутшӧм сійӧ колана сылы. Шудӧн тырӧм Кира
эз казявлы, кыдзи вежсьыліс Зиналӧн чужӧмыс, вежыньтчыліс вомыс, векыштчыліс
льӧбйыс. Та йылысь сылы бӧрыннас висьталіс Катя.
Сӧмын кад кольӧм мысти нин Кира тӧдмаліс,
мый Паша да Зина вӧлӧмкӧ аддзысьлывлӧны. Та йылысь висьталіс зон жырйын
ӧтлаӧдӧм кык крӧвать. И тайӧ дойдіс нывлысь сьӧлӧмсӧ, жугӧдіс сылысь сӧстӧм эскӧмсӧ. Ныв эз вермы водзсасьны аслас
сьӧлӧм кылӧмъяскӧд. Сійӧ казявліс, мый Паша пыр жугыль, но эз кӧсйы пырны ныла-зонма
костӧ. Паша эз вунӧдлы Кира йылысь,
гижліс Смс-каяс, чолӧмавліс быд праздникӧн. Кира гижавліс Смс-каяссӧ блокнотӧ
и эз ӧтчыдысь лыддьыв. Коркӧ ӧтчыд сійӧ звӧнитіс Киралы:
— Гашкӧ, аддзысьлам?
—Чайтан, колӧ?
— Ме думысь колӧ. Лёкджык оз нин ло.
— Огӧй…
И Кира эз мун Паша дінӧ. Сійӧ аслас киясӧн пӧдтіс морӧс
пытшсьыс ыпъялысь бисӧ.
А вӧлӧмкӧ сэки
Зина да Паша костті сьӧд кань котӧртлӧма и сы вӧсна зон кӧсйӧма аддзысьлыны
Киракӧд. Сёрӧнджык нин Паша ачыс висьталіс та йылысь Киралы, кор найӧ бӧръяысь аддзысьлісны
«Куслытӧм би» дорын.
Вӧлі сентябрь
пом. Ывлаын сулаліс «баба гожӧм». Кок уланыс кышӧдчисны коръяс. Кытыськӧ петӧм
небыдик тӧлыс легӧдыштіс коръясысь кушмӧм пуяссӧ, ворсӧдчис Киралӧн кузь
юрсиӧн, кодӧс талун ныв эз кы кӧсаӧ.
Найӧ восьлалісны чӧла. Кывъясыс быттьӧ дзебсьӧмаӧсь вӧлі тайӧ арся серпасас. Быттьӧ и ывлавылыс, и паныдасьлысь йӧзыс жалитісны кык полысь радейтысь сьӧлӧмӧс.
Найӧ восьлалісны чӧла. Кывъясыс быттьӧ дзебсьӧмаӧсь вӧлі тайӧ арся серпасас. Быттьӧ и ывлавылыс, и паныдасьлысь йӧзыс жалитісны кык полысь радейтысь сьӧлӧмӧс.
А бӧрын Смс-каын зон гижис: «Прӧстит менӧ,
йӧйӧс. Меным не лоны татшӧм шензьӧдана нылыскӧд. Гашкӧ, медводдзаысь и
медбӧръяысь кодлыкӧ вӧлі кола».
…Талун асыв Кира
садьмис водз. Кыдз и пыр, пуктіс шонтыны чайник. Сэсся восьтіс ӧшинь, точнитіс музыка да заводитіс вӧчны зарядка. Сійӧ велаліс овны ӧтнасӧн. Чай юӧм бӧрын пасьтасис да ньӧжйӧник петіс.
Ӧдзӧссӧ восьтӧм бӧрын Кира чуймис: сы водзын сулаліс киас дзоридзысь букет да торт тыра Коля. Нывлӧн алӧймыштісны банбокъясыс, петіс нюмыс:
— Тэ нин кысь усин? Чолӧм!
— Енэжсьыс. Со, тайӧ тэныд!— и мыччис дзоридзысь букетсӧ да тортсӧ Киралы.
— Аттьӧ! Меным зэв нимкодь. Лок пырам, мый ми тан сулалам?
— Ме тшӧтш. Сідз некодӧс эг и паныдав. Буракӧ чужсьӧма ӧти мортӧс радейтысьӧн...— Коля джӧмдыштліс, но сёрнитіс водзӧ: — Помалі университеттӧ да велӧдчи серпасасьысьӧн. Ӧні сійӧн и уджала.
Кира кисьталіс тшай да вундаліс торт. Сылы вӧлі кокни сёрнитны Колякӧд, быттьӧ нэм чӧжыс вӧлӧмаӧсь медся матысса йӧзӧн.
...Колялӧн мунӧм бӧрын Киралы син улас уси тумбочка вылын сулалысь открытка, кытчӧ вӧлі серпасалӧма коркӧясякодь стенмын ӧшалысь шонді.
Ӧдзӧссӧ восьтӧм бӧрын Кира чуймис: сы водзын сулаліс киас дзоридзысь букет да торт тыра Коля. Нывлӧн алӧймыштісны банбокъясыс, петіс нюмыс:
— Тэ нин кысь усин? Чолӧм!
— Енэжсьыс. Со, тайӧ тэныд!— и мыччис дзоридзысь букетсӧ да тортсӧ Киралы.
— Аттьӧ! Меным зэв нимкодь. Лок пырам, мый ми тан сулалам?
Найӧ пырисны жырйӧ, кытчӧ гежӧда волісны йӧз. Тані Киралӧн вӧлі зэв сӧстӧм да кыпыд.
— Тэ ӧтнад олан?
— Да... А тэ?— Ме тшӧтш. Сідз некодӧс эг и паныдав. Буракӧ чужсьӧма ӧти мортӧс радейтысьӧн...— Коля джӧмдыштліс, но сёрнитіс водзӧ: — Помалі университеттӧ да велӧдчи серпасасьысьӧн. Ӧні сійӧн и уджала.
Кира кисьталіс тшай да вундаліс торт. Сылы вӧлі кокни сёрнитны Колякӧд, быттьӧ нэм чӧжыс вӧлӧмаӧсь медся матысса йӧзӧн.
...Колялӧн мунӧм бӧрын Киралы син улас уси тумбочка вылын сулалысь открытка, кытчӧ вӧлі серпасалӧма коркӧясякодь стенмын ӧшалысь шонді.
2016-11-02
Мыйла ме радейта Сыктывкар?
Ме зэв ёна радейта Сыктывкар. Кӧть
эськӧ Казаньысь кындзи некытчӧ на эг и ветлы и ӧткодявны нинӧмӧн, но тані ме кыла ачымӧс бура, тані
менам гортӧй. Тайӧ радейтӧмыс чужис велӧдчигӧн на. Ӧтуволанінад вӧлі зэв гажаа коллялам кадсӧ.
Сиктӧс дзиксӧ эськӧ эг на жӧ вунӧд, но ветлывла сэтчӧ гежӧда. Мам-батьыд кӧ абуӧсь-некод быттьӧ сэсся тэнӧ оз и виччысь. Лунвылӧ эз на жӧ мойвилы сетчывны, но, чайта да, ставыс на водзын. Ёна быттьӧ эськӧ оз и кыскы да, но колӧ жӧ видзӧдлыны, кыдзи мукӧдыс олӧны, мышкӧс пӧжыштны лунвыв шондінас да шполькӧдчыштны сола ва пиас. Но талун ог та йылысь кӧсйы ме сёрнитны.
Сиктӧс дзиксӧ эськӧ эг на жӧ вунӧд, но ветлывла сэтчӧ гежӧда. Мам-батьыд кӧ абуӧсь-некод быттьӧ сэсся тэнӧ оз и виччысь. Лунвылӧ эз на жӧ мойвилы сетчывны, но, чайта да, ставыс на водзын. Ёна быттьӧ эськӧ оз и кыскы да, но колӧ жӧ видзӧдлыны, кыдзи мукӧдыс олӧны, мышкӧс пӧжыштны лунвыв шондінас да шполькӧдчыштны сола ва пиас. Но талун ог та йылысь кӧсйы ме сёрнитны.
Мӧд карад асьтӧ кылан гӧсьтӧн. Тэнӧ
сэні некод оз тӧд, но ӧд и тэ некодӧс жӧ он тӧд, да ӧтнад кӧ мунан-гажтӧм
босьтас.
Казань-мича да сӧстӧм кар. Сыктывкарын моз жӧ уличаяссӧ мичмӧдӧны дзоридзьяс.
Ог нин ӧтнам ме сы йылысь гиж блогын. Керкаясыс зэв аслыспӧлӧсӧсь.
Ме сэні вӧлі 40 градус жар дырйи. Олім гостиницаын 5 лун сӧмын, но и тайӧ тырмымӧн вӧлі.
Ме сэтчӧ эг шойччыны ветлы, а позьӧ шуны, мый командировкаӧ. Гуляйтнысӧ рытын кындзи ёна эз жӧ сюрлы. Но «донтӧм» вузасянінысь ме петі тыр сумкаӧн. Кагалы кӧлуйсӧ быдмытӧдзыс ньӧбавсьӧма. А холодильникӧс мичмӧдіс быд сикас магнитыс! Татшӧм ӧд и эм медводдзаысьтӧ мӧд карад воысьыд.
Ог нин ӧтнам ме сы йылысь гиж блогын. Керкаясыс зэв аслыспӧлӧсӧсь.
Ме сэні вӧлі 40 градус жар дырйи. Олім гостиницаын 5 лун сӧмын, но и тайӧ тырмымӧн вӧлі.
Ме сэтчӧ эг шойччыны ветлы, а позьӧ шуны, мый командировкаӧ. Гуляйтнысӧ рытын кындзи ёна эз жӧ сюрлы. Но «донтӧм» вузасянінысь ме петі тыр сумкаӧн. Кагалы кӧлуйсӧ быдмытӧдзыс ньӧбавсьӧма. А холодильникӧс мичмӧдіс быд сикас магнитыс! Татшӧм ӧд и эм медводдзаысьтӧ мӧд карад воысьыд.
Казаньын йӧзыс уна. Ме пыр и казялі, мый найӧ торъялӧны сыктывкарсаяс дорысь. Ставныслӧн чужӧмъясныс быттьӧ ӧткодьӧсь: векни синмаӧсь да мугов кучикаӧсь. А нӧшта меным найӧ кажитчисны зэв шаньӧн. Душ-мӧдысь шыӧдчылім на дорӧ и зэв окотапырысь вочавидзлісны. Кужӧны жӧ тай рочнад сёрнитныд. Но коми кыв эг кывлы.
А муса Сыктывкарын уналаысь на коми
кывтӧ кывлан. И зэв на нимкодь лолӧ. Торйӧн нин кор бать-мамыс челядьыскӧд сёрнитӧны
комиӧн. Коркӧ бурдӧдчанінысь кылі да весиг долыд лолі, быттьӧ став сьӧкыдлуныс вушйыліс.
А театръясын оз кӧ кагаыс гӧгӧрво комитӧ—эм пельӧ пуктан прибор-вуджӧдчысь. Сы отсӧгӧн роч мортыслы гӧгӧрвоана лоӧ сійӧ, мый петкӧдлӧны сцена вылын.
А театръясын оз кӧ кагаыс гӧгӧрво комитӧ—эм пельӧ пуктан прибор-вуджӧдчысь. Сы отсӧгӧн роч мортыслы гӧгӧрвоана лоӧ сійӧ, мый петкӧдлӧны сцена вылын.
Колян во тӧвнас коми мойд вылӧ ветлім. "Рой тошка пу улын" шусис. Зэв
унаӧн видзӧдысьяс пиысь вӧліны пельӧ пуктан прибораӧсь. А мойд помас коми кыв зумыдмӧдӧм
могысь, налы сеталісны юалӧмъяс и челядь ӧтвылысь унаысь шуалісны тайӧ кывъяссӧ: руч—сійӧ лиса,
кӧч—сійӧ заяц, ош—сійӧ медведь. Менам ныв муніс мойд вывсьыс зэв долыдӧн, торйӧн нин ворсысьяскӧд снимайтчӧм бӧрын.
Сыктывкарын уналаын на нӧшта юргӧ коми кывйыд.
Та йылысь тшӧтш жӧ нин гижлісны блогйысьысьяс: коми культура шӧринын, коми журнал-газет редакцияясын, коми кыв корпус вӧчысьяс лабораториян, Куратов нима музейын, тӧдчана тшупӧда пасъяс дырйи,
(В. Тиминлӧн чужан лун культура шӧринын)
выль небӧг презентуйтігӧн либӧ ас котырын нимлун пасйигӧн.
(Алёна Тувсовъялысь нимлун сёйӧм Куратовоса музейын)
Сідз жӧ быд во котыртлывлӧны гижысьяслысь семинар. Меным куимысь нин мойвилыс веськавны сэтчӧ. Со и таво вӧльгым 9-11 лунъясӧ бара на корисны. Татшӧм семинаръяс отсалӧны жебиник гижны босьтчысьлы сӧвмыны, кывны ыджыдджык гижысьяссянь отсӧга мыджӧдсӧ, гӧгӧрвоны гижӧмын тырмытӧмторъяссӧ да аслыспӧлӧслунсӧ. Тайӧ аддзысьлӧмъясыс йӧткыштӧны водзӧ гижны.
Гижӧм-уджалӧм кындзи нӧшта семинаруйтчысьяс бӧръя луннас ветлывлӧны Льӧмъюӧ шашлыкасьны
либӧ Кӧрткерӧсӧ гуляйтны, тӧдмасьны Лебедевлӧн инъясӧн.
Сідз жӧ и концерт вылӧ мойвиліс ветлыны 2013-ӧд воӧ.
Да и асьным на кайлім сцена вылӧ кывбуръяс лыддьыны!
Мый таво лоӧ-та йылысь гижышта семинар помын.
Со мый вӧсна меным муса Сыктывкар. Тані некор гажтӧмӧ он усь: пыр сюрӧ кытчӧ ветлыны да гажӧдчыны. И некутшӧм Казаньяс оз вежны меным сійӧс!
2016-11-01
Тэнсьыд синъястӧ ме эг на тупкывлы...
Менам олӧмын кык донатор: ӧтиыс-тэ, а мӧдыс менам мӧвпъяс. Найӧс кӧ ӧтлаавны, чужас кывбур.
* * *
Тэнсьыд синъястӧ ме эг на тупкывлы,
Орччӧн сувтліс кӧ мичаник ныв.
Муса кызіник вомдортӧ чупкывлі,
Сэки югдывліс став ывлавыв.
Но кор шулывлін дойдана кывъястӧ,
Кодъяс лёк ногӧн йиджлісны мем.
Сэки казьтывлі тэнсьыд пӧсь сывъястӧ,
Тайӧс, чайта, ог вунӧдлы нэм.
Тӧда, радейтан, сӧмын тай дзебан-а,
Тэнад сьӧлӧмӧдз туйыс зэв кузь.
Тэ кӧ мекӧд-ме енэжас лэбала.
Тэ кӧ ылын-ме войсӧ ог узь.
Зэв на тшӧкыда сьӧлӧмӧй тіпкывлӧ,
Сӧмын тайӧс тэ бура он кыв.
Тэнсьыд синъястӧ ме эг на тупкывлы,
Орччӧн сувтліс кӧ мичаник ныв.
(8.08.2004)
* * *
Тэнсьыд синъястӧ ме эг на тупкывлы,
Орччӧн сувтліс кӧ мичаник ныв.
Муса кызіник вомдортӧ чупкывлі,
Сэки югдывліс став ывлавыв.
Но кор шулывлін дойдана кывъястӧ,
Кодъяс лёк ногӧн йиджлісны мем.
Сэки казьтывлі тэнсьыд пӧсь сывъястӧ,
Тайӧс, чайта, ог вунӧдлы нэм.
Тӧда, радейтан, сӧмын тай дзебан-а,
Тэнад сьӧлӧмӧдз туйыс зэв кузь.
Тэ кӧ мекӧд-ме енэжас лэбала.
Тэ кӧ ылын-ме войсӧ ог узь.
Зэв на тшӧкыда сьӧлӧмӧй тіпкывлӧ,
Сӧмын тайӧс тэ бура он кыв.
Тэнсьыд синъястӧ ме эг на тупкывлы,
Орччӧн сувтліс кӧ мичаник ныв.
(8.08.2004)
Подписаться на:
Сообщения (Atom)